مدت خدمت وظیفه عمومی
طبق قانون ماده چهارم خدمت وظیفه عمومی 30 سال است به طوری که در فصل اول کلیات بندسوم ضوابط و شرایط مشمولیت به شرح زیر می باشد:
الف_ مدت دوره ضرورت دو سال و در صورتی که مشمولان مازاد بر نیاز باشند با تصویب فرمانده معظم کل قوا میتواند این مدت از یک تا هجده ماه تقلیل دهد.
ب_ دوره احتیاط هشت سال است.
پ_ دوره ذخیره اول ده سال است.
ت_ دوره ذخیره دوم ده سال است.
تبصره1) تاریخ شروع و پایانی خدمت در مراحل احتیاط و ذخیره از تاریخ پایان خدمت ضرورت محاسبه میگردد و در هر حال تاریخ خاتمه آن پنجاه سالگی تجاوز نخواهد کرد.
تبصره2) در مواقع ضرورت و بسیج همگانی ممکن است افراد مشمول این قانون تا شصت سالگی نیز احضار شوند.
تعریف قانون
به مجموعه مقرراتی گفته می شود که برای جلو گیری از هرج و مرج، تعیین حدود، آزادی های افراد، تعیین حقوق و تکالیف هر فرد در جامعه وضع می شود.
تعریف سرباز
کلیه ی اتباع ذکور دولت جمهوری اسلامی ایران که مکلف به انجام خدمت وظیفه ی عمومی برابر مقررات قانون می باشند از بدو ورود به خدمت، (سرباز) نامیده می شوند.
تبصره) عنوان افتخاری (سرباز) چنانچه مرسوم است. برای کلیه ی کارکنان نیروهای مسلح، در هر درجه و مقامی که باشند به کار می رود.
انضباط در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران
التزام عملی به ولایت فقیه، آداب و سنن، احکام اسلامی و تبعیت از فرامین مقام معظم فرماندهی کل قوا، قوانین، مقررات و دستورات سلسله مراتب فرماندهان و مدیران.
اصول شرافت سربازی
ماده چهاردهم) اعضای نیروهای مسلح از هر درجه و رتبه ای که باشند مفتخر به عنوان (سرباز ولی امر) بوده وباید همواره اصول زیر را رعایت کنند، رعایت این اصول ، اساس و پایه ی انضباط را پی ریزی نموده و اصول شرافت سربازی نامیده می شود و از زبان یک سرباز مسلمان و ایرانی به شرح زیر بیان می شود:
الف) من یک سرباز ایرانی هستم که در اطاعت از خدا، رسول و ولایت فقیه به منظور حفظ نظام، استقلال، تمامیت ارضی کشور جمهوری اسلامی ایران و پاسداری از اسلام و دستاورد های انقلاب اسلامی و حمایت از مظلومین و مستضعفین جهان (غیر معارض با اسلام) تحت فرمان مقام معظم رهیری خدمت میکنم.
ب) من شهادت در راه خدا را فوز عظیم میدانم و آماده ام جان خود را در راه دفاع و حراست از اسلام، نظام و کشور جمهوری اسلامی ایران فدا کنم.
پ) من دستورات فرماندهان، روءسا و مدیران خود را اطاعت میکنم.
ت) من حفظ حیثیت و شرافت سربازی و اخلاق اسلامی را سر لوحه ی زندگی خود قرار میدهم.
ث) من اصول و مقررات حفاظتی را مد نظر داشته و در حفظ اسرار نظامی و دولتی کوشش میکنم.
ج) من از انجام هرگونه فعالیت سیاسی ممنوعه و وابستگی به احزاب و گروه های سیاسی خودداری مینمایم.
چ) اموال، وسایل و اسنادی را که به من سپرده شده با نهاییت دلسوزی و دقت، نگهداری و حفظ خواهم نمود.
ح) من وظایف خود را با جدیت و صداقت انجام میدهم.
خ) در جنگ هیچگاه تسلیم دشمن نخواهم شد و تا قدرت جنگیدن باقی باشد، به مقاومت ادامه خواهم داد.
د) اگر دشمن اسیرم نماید، با تمام توان به مقاومت خود ادامه خواهم داد و هنگام اسرات به هر وسیله ای برای گریختن از دست دشمن و پیوستن به نیروهای خودی متوسل خواهم شد و به فرار دیگران که جزء نیروهای خودی هستن کمک خواهم کرد.
ذ) اگر دشمن اسیرم نماید هنگام بازپرسی توسط دشمن فقط نام، نام خانوادگی، درجه، شناسه ی پرسنلی و تاریخ تولد خود را خواهم گفت و از پاسخ به هر سوال دیگری خودداری خواهم کرد و هیچگونه اظهاری (کتبی یا شفاهی) علیه نظام اسلامی، کشور، ملت و نیروهای مسلح خود نخواهم نمود.
ر) در دوران اسارت نسبت به نظام اسلامی، ملت، میهن و نیرو های مسلح جمهوری اسلامی ایران و همه ی همرزمان خود وفا دار خواهم ماند و هیچگونه اطلاعاتی که به ضرر نظام، کشور و همرزمانم باشد به دشمن نداده و در هیچ عملی علیه آنان شرکت نخواهم کرد.
ز) من همواره نسبت به همکاران، همرزمان و عموم مسلمین صمیمی و مهربان بوده و نسبت به دشمنان اسلام و ستمکاران سختگیر و سازش ناپذیر خواهم بود.
انضباط در نیروهای مسلح
وضع کارکنان نیروهای مسلح در محل خدمت و خارج از آن
ماده102) کارکنان نیروهای مسلح باید حداکثر دقت را در مرتب کردن لباس و وضع ظاهری خود به عمل آورده و از پوشیدن لباس نامرتب و ارتکاب به اعمالی که به شخصیت فرد و شأن سازمان در برابر دیگران لطمه وارد می سازد خودداری نمایند.
ماده 103) موی سر نظامیان به ویژه اطراف سر و پشت گردن باید همیشه کوتاه باشد.
ماده 104) کارکنان نیروهای مسلح باید همیشه کارت شناسایی خود را (دفترچه ی خدمتی یا برگه ی مرخصی) همراه داشته تا در مواقع لزوم ارائه نمایند.
ماده 105) حضور کارکنان نیروهای مسلح در محل هایی که مغایر شئون اسلامی باشد ممنوع است.
غیبت ها
تعریف غیبت: به وضع کارکنانی گفته می شود که بدون رعایت مقررات در محل خدمت حاضر نشوند .
انواع غیبت ها
- غیبت منجر به فرار (فراری)
- غیبت در زمان جنگ
- غیبت در زمان صلح
- غیبت در زمان آموزش
- غیبت موجه
انواع مرخصی ها
- استحقاقی
- تشویقی
- استعلاجی
تخلف
تعریف تخلف: انجام هر عمل یا ترک فعلی که بر خلاف مقررات، دستورات، نظم، ترتیب و شئون جامعه ی نیروهای مسلح باشد تخلف نامیده شده و تخلفاتی که تنبیه آن در اختیار فرماندهان، روئسا و مدیران گذاشته شده است تخلفات انضباطی نامیده می شود.
چند مورد از تخلفات نظامی
- عدم آراستگی و نامناسب بودن وضع ظاهری و عدم توجه به نظافت شخصی
- عدم رعایت ادب، عدم رعایت سلسله مراتب و احترامات نظامی و اداری
- بد رفتاری نسبت به کارکنان تحت امر
- بی نوجهی به آموزش
- تظاهر به بیماری در صورتی که به تایید پزشک نظامی برسد
- سستی و سهل انگاری در امور نگهبانی، پاسداری، دیدبانی، دیدوری در مناطق رزمی، غیر رزمی و حیاتی کشور
جرم
تعریف : جرم به فعل یا ترک فعلی گفته می شود که در قانون برای آن مجازات تعیین شده باشد.
چند مورد از جرایم ناظامی
- تیراندازی بی مورد
- ترک پست
- خوابیدن سر پست نگهبانی
- اهانت به مافوق
- سرقت
تشویقات
تعریف: اعضا نیروهای مسلح به مقتضای حسن انجام وظیفه، ابراز رشادت، لیاقت،ایثار،فداکاری،ابتکار، خلاقیت و انجام خدمات فوق العاده، حسب مورد به صورت فردی یا جمعی مورد تشویق قرار می گیرند.
انواع تشویقی
- تشویق شفاهی
- تشویق کتبی
- مرخصی تشویقی حداکثر به مدت سی روز در سال
- پاداش و جوایز